5.ENGELLİ HAKLARINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?

​

Ülkemizde engelli haklarından yararlanmak için; bireyin en az %40 oranında engelli olduğunu, Sağlık Bakanlığı tarafından engelli sağlık kurul raporu vermeye yetkilendirilmiş bir hastaneden aldığı raporla belgelemiş olması gerekir. Bunun yanında 20 Şubat 2019 tarihinden önce alınmış raporlarda, engelli bireylerin özel eğitim almaları için gerekli engel oranında alt sınır %20’dir.

20 Şubat 2019 tarihinde yayınlanan Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik (ÇÖZGER) gereği 1’inci kategori olan “özel gereksinimi var-ÖGV” (engel oranı karşılığı %20-39) dışındaki tüm kategoriler, %40 ve üzerinde engelli sayılırlar. ÇÖZGER raporu olanlar, raporlarında belirtilmiş özel gereksinim alanına (fizyoterapi, özel eğitim, rehabilitasyon vb.) yönelik özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanabilirler.

Mevcut mevzuata göre engellilerin haklarını talep etmeleri için, raporlarının Ulusal Engelliler Veri Bankasına kayıtlı olması zorunluluğu yoktur. Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmeliğin; “kimlik kartının niteliği” başlıklı 5’inci maddesine göre; engelli kimlik kartına sahip olmayan engelliler, ilgili mevzuatla tanınan haklardan sağlık kurulu raporunu ibraz ederek faydalanabilir. Kişiler, engelli haklarından yararlanmak için engelli kimlik kartını ya da engellilik sağlık kurul raporunun/ÇÖZGER raporunun aslını beyan ederler.

Engelli Kimlik Kartı: Engelli kimlik kartı çıkartmak, isteğe bağlıdır. En az %40 ve üzerinde geçerli engelli sağlık kurul raporu olan yetişkinler ile ÇÖZGER raporunda 2. kategori ve üzerinde özel gereksinim düzeyi yazılı olan çocuklar, engelli kimlik kartı alabilirler.

Raporunda “ağır engelli” ya da “tam bağımlı” yazanlar, “refakatli” ibareli engelli kimlik kartı alırlar. ÇÖZGER raporunda, “çok ileri düzeyde özel gereksinim var (ÖGV)”, “belirgin özel gereksinimi var (BÖGV)” ve “özel koşul gereksinimi var (ÖKGV)” ifadeleri olan çocuklar ise ağır engelli sayıldıklarından “refakatli” ibareli engelli kimlik kartı alabilirler.

Başvuru: Sağlık kurul raporunun aslı gibidir fotokopisi (20 Şubat 2019 tarihinden sonra rapor alanlar için e-nabız sisteminden alınmış rapor örneği), 2 resim ve nüfus kağıdı fotokopisi ile birlikte illerde Aile ve Sosyal Hizmetler il müdürlüklerine, ilçelerde sosyal hizmet merkezlerine başvuru yapılır.